Tiết 5:  Mầu nhiệm các thánh hiệp thông

946 (823)   Sau khi tuyên xưng "Hội Thánh Công Giáo", kinh Tin Kính các tông đồ c̣n thêm "các thánh hiệp thông". "Hội Thánh là ǵ, nếu không phải là cộng đoàn tất cả các thánh?" (Nicétas, dẫn giải kinh tin kính 10) Hội Thánh chính là mầu nhiệm các thánh hiệp thông.

947 (790)   "Bởi tất cả các tín hữu họp thành một thân thể duy nhất, cái tốt của người này được thông truyền cho các người khác... nên phải tin là có sự hiệp thông những điều thiện hảo trong Hội Thánh. Thành phần quan trọng nhất trong Hội Thánh là Đức Ki-tô, v́ Người là Đầu ... . Do đó, sự thiện hảo của Đức Ki-tô được thông truyền cho tất cả các chi thể và sự hiệp thông này được thực hiện qua các bí tích của Hội Thánh" (T. Tô-ma Aquinô. , symb. 10). "Chỉ có cùng một Thánh Thần duy nhất điều khiển Hội Thánh, nên tất cả những điều thiện hảo Hội Thánh nhận được, tất yếu trở thành vốn chung" (Sách giáo lư Rô-ma 1, 10, 24).

948   Thuật ngữ "các thánh hiệp thông" có hai nghĩa liên kết chặt chẽ với nhau: "hiệp thông trong các sự thánh" (sancta) và "hiệp thông giữa những người thánh" (sancti).
"Sancta sanctis : của thánh cho người thánh". Đây là lời chủ tế xướng lên trong nhiều nghi lễ phụng vụ Đông Phương lúc nâng cao Ḿnh Máu Thánh trước khi cho hiệp lễ. Các tín hữu (sancti) được nuôi dưỡng bằng Ḿnh và Máu Đức Ki-tô (sancta) để tăng trưởng trong sự hiệp thông của Thánh Thần (Koinônia) và truyền sự hiệp thông này lại cho thế giới.

I. HIỆP THÔNG CỦA CẢI THIÊNG LIÊNG

949  Trong cộng đoàn tiên khởi ở Giê-ru-sa-lem, các môn đệ "đă chuyên cần nghe các tông đồ giảng dạy, luôn hiệp thông với nhau, siêng năng tham dự lễ bẻ bánh và cầu nguyện không ngừng" (Cv 2, 42):

(185)  Hiệp thông trong đức tin. Đức tin của các tín hữu là đức tin của Hội Thánh nhận từ các tông đồ, đó là kho tàng sự sống sẽ trở thành phong phú khi được chia sẻ.

950 (1130 1331)  Hiệp thông nhờ các bí tích. "Mọi người đều được hưởng nhờ hiệu quả của các bí tích. Các bí tích kết hiệp chúng ta với nhau và với Đức Ki-tô, đặc biệt phép Thánh Tẩy là cửa đón mọi người vào Hội Thánh. Hiệp thông trong dân Thánh là hiệp thông nhờ các bí tích... Bí tích nào cũng tạo sự hiệp thông, v́ kết hiệp chúng ta với Thiên Chúa... Hơn mọi bí tích khác, bí tích Thánh Thể đưa chúng ta vào sự hiệp thông trọn vẹn" (Sách Giáo Lư Rô-ma 1, 10, 24).

951 (799)  Hiệp thông nhờ các đặc sủng : trong sự hiệp thông của Hội Thánh, Chúa Thánh Thần "c̣n ban các ân sủng đặc biệt cho mọi thành phần tín hữu... " để xây dựng Hội Thánh (x. LG 12). Và "Thánh Thần tỏ ḿnh ra nơi mỗi người một cách là v́ ích chung" (1 Cr 12, 7).

952 (2402)  "Họ để mọi sự làm của chung" (x. Cv 4, 32): "Ki-tô hữu chân chính phải coi tất cả những ǵ ḿnh có như là tài sản chung của mọi người, luôn sẵn sàng và nhiệt thành cứu giúp kẻ khốn cùng" (x. Sách Giáo lư Rôma 1, 10, 27). Ki-tô hữu là người quản lư tài sản của Chúa (x. Lc 16, 1. 3).

953 (1827 2011 845, 1469)   Hiệp thông nhờ đức ái : trong mầu nhiệm các thánh hiệp thông, "không ai trong chúng ta sống cho ḿnh cũng như không ai chết cho chính ḿnh" (x. Rm 14, 7). "Nếu có một bộ phận nào đau th́ mọi bộ phận cùng đau. Nếu một bộ phận nào được vẻ vang th́ mọi bộ phận cũng vui chung. Và anh em là Thân Thể Đức Ki-tô và mỗi người là một bộ phận" (x. 1Cr 12, 26-27). "Đức ái không t́m tư lợi" (x. 1Cr 13, 5). Mỗi việc nhỏ nhất làm trong đức ái đều hữu ích cho mọi người, v́ mọi người dù sống hay chết đều liên đới với nhau trong mầu nhiệm các thánh hiệp thông. Mọi tội lỗi đều làm tổn thương sự hiệp thông này.

II. SỰ HIỆP THÔNG GIỮA HỘI THÁNH TRÊN TRỜI VÀ HỘI THÁNH DƯỚI ĐẤT

954 (77, 1031, 1023)   Ba trạng thái của Hội Thánh. "Cho tới khi Chúa ngự đến trong sự uy nghi, có tất cả thiên thần theo Người (x. Mt 25, 31), và khi sự chết bị hủy diệt, mọi vật đều qui phục Người (x. 1Cr 15, 26-27), th́ trong số các môn đệ, có những kẻ đang tiếp tục cuộc lữ hành trên trần thế, có những ke<150) đă hoàn tất cuộc sống đời này và đang được thanh luyện, và có những kẻ được hiển vinh, đang chiêm ngưỡng trong ánh sáng chan ḥa chính Thiên Chúa duy nhất trong Ba Ngôi" (LG 49).

Nhưng hết thảy mọi người chúng ta, tùy mức độ và cách thức khác nhau, đều hiệp thông trong cùng một t́nh mến Chúa yêu người, cùng hát lên một bài ca chúc tụng vinh quang Thiên Chúa chúng ta. V́ tất cả những ai thuộc về Chúa Ki-tô và sở hữu Thánh Thần Người, đều họp thành một Hội Thánh duy nhất và liên kết với nhau trong Đức Ki-tô" (LG 24)

955  "Sự hiệp nhất giữa những người c̣n sống trên dương thế với các anh em đă yên nghĩ trong an b́nh Chúa Ki-tô không hề bị gián đoạn. Hội Thánh xưa nay luôn tin rằng sự hiệp nhất đó c̣n được tăng cường nhờ việc thông truyền cho nhau những của cải thiêng liêng" (LG 49).

956 (1370 2683)  Lời cầu bầu của các thánh : "V́ được gắn bó mật thiết hơn với Đức Ki-tô, các thánh trên trời góp phần làm cho Hội Thánh thêm thánh thiện... Các ngài không ngừng cầu bàu cho chúng ta bên Chúa Cha, bằng cách dâng các công trạng đă lập được khi c̣n ở dưới thế nhờ Đấng Trung Gian duy nhất giữa Thiên Chúa và loài người là Chúa Giê-su Ki-tô... Do đó, trong t́nh huynh đệ, các ngài lo lắng giúp đỡ chúng ta rất nhiều v́ chúng ta yếu hèn" (LG 49) :

"Xin anh em đừng khóc, sau khi chết tôi sẽ có ích cho anh em hơn, , sẽ giúp đỡ anh em hiệu quả hơn khi tôi c̣n sống" (x. T. Đa-minh, nói với các bạn khi lâm chung xem. Jourdain thành Saxe, sách 93).

"Tôi sẽ sống ở trên trời để làm lợi ích cho dưới đất" (T. Tê-rê-sa Hài Đồng Giê-su).

957 (1173)   Hiệp thông với các thánh : "Chúng ta kính nhớ các thánh trên trời không chỉ v́ gương lành các ngài mà thôi, nhưng đúng hơn, để sự hiệp nhất của toàn thể Hội Thánh trong Thánh Thần được thêm bền vững nhờ thực hành đức bác ái huynh đệ (x. Eph 4, 1-6). Thật vậy, cũng như mối hiệp thông giữa các Ki-tô hữu c̣n sống trên dương thế đưa chúng ta tới gần Chúa Ki-tô hơn, th́ sự liên kết với các thánh cũng hiệp nhất chúng ta với Người là Đầu và là Nguồn ban phát mọi ân sủng và sự sống của chính Dân Thiên Chúa" (LG 50).  

"Chúng ta tôn thờ Đức Ki-tô v́ Người là Con Thiên Chúa. C̣n chúng ta tôn kính các vị tử đạo v́ các ngài là những môn đệ và những người noi gương Chúa; điều này thật chính đáng, v́ các ngài đă hết ḷng với Vua và Thầy của ḿnh; ước ǵ chúng ta được là bạn đồng hành và đồng môn với các ngài" (x. T Pô-li-cáp hạnh thánh tử đạo 17).

958 (1371 1032, 1689)   Hiệp thông với các tín hữu đă qua đời. "Nhận biết sự hiệp thông này trong ḷng toàn Nhiệm Thể Chúa Giê-su Ki-tô, ngay từ buổi đầu của Ki-tô giáo, Hội Thánh lữ hành hết ḷng kính mến, tưởng nhớ những người đă chết và dâng lời cầu cho họ, "v́ cầu nguyện cho người chết để họ được giải thoát khỏi tội lỗi là một ư tưởng lành thánh" (x. 2M 12, 45; LG 50). Khi cầu nguyện cho họ, chúng ta không chỉ giúp họ mà c̣n làm cho lời họ chuyển cầu cho chúng ta hiệu quả hơn.

959 (1027)   Trong gia đ́nh duy nhất của Thiên Chúa. "V́ tất cả chúng ta đều là con cái Thiên Chúa và hợp thành một gia đ́nh trong Chúa Ki-tô, nên khi hiệp thông với nhau trong t́nh yêu và trong lời đồng thanh ca tụng Chúa Ba Ngôi Chí Thánh, chúng ta đáp lại ơn gọi thâm sâu của Hội Thánh" (LG 51).

TÓM LƯỢC

960  Hội Thánh là "mầu nhiệm các thánh thông công": thuật ngữ này trước hết chỉ sự hiệp thông trong "các sự thánh" (sancta), và đặc biệt là bí tích Thánh Thể, "biểu thị và thực hiện sự hiệp nhất của các tín hữu hợp thành một Thân Thể trong Chúa Ki-tô" (LG 3).

961  Thuật ngữ này cũng chỉ sự hiệp thông giữa "những người thánh" (sancti) trong Đức Ki-tô, "Đấng đă chết v́ mọi người", đến độ trong Hội Thánh, điều ǵ mỗi người làm hoặc chịu trong và v́ Đức Ki-tô cũng ảnh hưởng đến mọi người.

962  "Chúng tôi tin tất cả các Ki-tô hữu hiệp thông với nhau : những người đang lữ hành ở trần thế, những người đă qua đời và đang hoàn tất việc thanh luyện, các thánh trên trời. Tất cả hợp thành một Hội Thánh duy nhất. Và chúng tôi tin rằng nhờ sự hiệp thông đó, Thiên Chúa từ bi nhân hậu và các thánh luôn lắng nghe lời cầu xin của chúng tôi" (SDF 30).