Phần III - Đoạn I Chương I Muc 1

ĐOẠN THỨ NHẤT
SỐNG TRONG THÁNH THẦN

1699 Đời sống trong Thánh Thần kiện toàn ơn gọi làm người (chương một). Đó là sống trong t́nh yêu mến Thiên Chúa và liên đới với mọi người (chương hai). Thiên Chúa ban tặng đời sống này để đưa ta đến ơn cứu độ (chương ba).


CHƯƠNG MỘT
PHẨM GIÁ CON NGƯỜI

1700 (356 1439)  Phẩm giá con người bắt nguồn từ việc con người được sáng tạo theo h́nh ảnh và giống Thiên Chúa (mục 1). Phẩm giá này được kiện toàn trong ơn gọi đến hưởng hạnh phúc với Thiên Chúa (mục 2). Con người có trách nhiệm dùng tự do đạt tới sự viên măn ấy (mục 3). Bằng những hành vi có ư thức (mục 4), con người quy hướng, hay không, vào những ǵ tốt đẹp. Thiên Chúa hứa ban và lương tâm công nhận (mục 5). Con người sử dụng toàn thể đời sống giác quan và tinh thần làm chất liệu để xây dựng bản thân và tăng trưởng nội tâm (mục 6). Nhờ ân sủng trợ giúp, con người tiến triển trên đường nhân đức (mục 7), xa lánh tội lỗi và nếu lỡ phạm tội như người con hoang đàng (x. Lc 15,11-31 ), biết phó thác vào ḷng thương của Cha Trên Trời (mục 8). Nhờ đó, con người đạt tới đức ái hoàn hảo.


Mục 1
Con người là h́nh ảnh của Thiên Chúa

1701 (359)  "Khi mặc khải mầu nhiệm Chúa Cha và t́nh yêu của Người, Đức Ki-tô đă cho con người biết rơ về chính bản chất của họ và tỏ cho họ biết thiên chức rất cao cả của họ" (x. GS 22,1). Trong Đức Ki-tô "h́nh ảnh của Thiên Chúa vô h́nh"(Cl 1,15) (x. 2Cr 4,4), con người được tạo dựng "theo h́nh ảnh và giống" Đấng Sáng Tạo. H́nh ảnh này đă bị nguyên tội làm biến dạng, nay được phục hồi vẻ đẹp nguyên thủy trong Đức Ki-tô. Đấng Cứu Chuộc và Cứu Độ, và c̣n được ân sủng Thiên Chúa làm tăng thêm vẻ rực rỡ (x. GS, 2 ).

1702 (1878)  Mỗi con người đều mang h́nh ảnh Thiên Chúa. H́nh ảnh ấy rực sáng trong sự hiệp thông nhân vị, giống sự hiệp nhất của Ba Ngôi Thiên Chúa ( )xem chương hai).

1703 (363 2258) Được ban cho một "linh hồn bất tử" ( x. GS 14 ), con người là "thụ tạo duy nhất ở trần gian được Thiên Chúa dựng nên v́ chính họ" ( x. GS 24,3 ). Ngay từ lúc tượng thai, con người được Thiên Chúa tiền định để hưởng hạnh phúc đời đời.

1704 (339 30)   Con người được tham dự vào ánh sáng và sức mạnh của Thánh Thần Thiên Chúa. Nhờ lư trí, họ hiểu được trật tự muôn loài do Đấng Sáng Tạo thiết lập. Nhờ ư chí, họ có khả năng hướng tới sự thiện hảo đích thực. Con người đạt tới sự viên măn của ḿnh bằng cách "t́m kiếm và yêu mến những ǵ là chân, là thiện" ( x. GS 15,2 ).

1705 (1730)  Nhờ có linh hồn với các khả năng tinh thần là lư trí và ư chí, con người được hưởng tự do, "dấu chỉ rơ ràng nhất con người là h́nh ảnh Thiên Chúa" ( x. GS 17 )

1706 (1776)  Nhờ lư trí, con người nhận ra tiếng nói của Thiên Chúa thúc đẩy ḿnh "làm lành lánh dữ" ( x. GS 16 ). Mỗi người phải vâng theo lề luật ấy, luật đang âm vang trong lương tâm ḿnh, và thực hiện trong t́nh yêu mến Thiên Chúa và tha nhân. Việc thực thi đời sống luân lư chứng nhận phẩm giá của con người.

1707 (397)  "Ngay từ đầu lịch sử, con người bị thần Dữ cám dỗ nên đă lạm dụng tự do của ḿnh" ( x. GS 13,1 ). Họ đă sa chước cám dỗ và làm điều ác. Dù vẫn c̣n ước muốn điều thiện, nhưng bản tính họ đă bị thương tổn v́ nguyên tội. Con người nghiêng chiều về sự dữ và có thể sai lầm :
"Trong chính con người đă có sự chia rẽ. V́ thế, tất cả cuộc sống con người, cá nhân hay tập thể, đều biểu hiện như một cuộc chiến bi thảm, giữa tốt và xấu, giữa ánh sáng và tối tăm" ( x. GS 13,2 ).

1708 (617)  Nhờ cuộc khổ nạn, Đức Ki-tô giải thoát chúng ta khỏi Xa-tan và tội lỗi; nhờ đó, chúng ta đáng được hưởng đời sống mới trong Chúa Thánh Thần. Ân sủng của Người phục hồi những ǵ tội lỗi đă làm hư hỏng nơi chúng ta.

1709 (1265 1050)  Ai tin vào Đức Ki-tô th́ trở nên con cái Thiên Chúa. Ơn nghĩa tử này biến đổi con người bằng cách giúp họ sống theo gương Đức Ki-tô. Nhờ đó, họ có khả năng hành động đúng đắn và thực thi điều lành. Sống kết hiệp với Đấng Cứu Độ, người môn đệ đạt tới đức ái hoàn hảo, tới sự thánh thiện. Đời sống luân lư được trưởng thành trong ân sủng, sẽ triển nở thành đời sống vĩnh cửu trong vinh quang Nước Trời.

TÓM LƯỢC

1710  "Đức Ki-tô cho con người biết trọn vẹn về chính họ và thiên chức rất cao cả của họ" ( GS 22,1).

1711  Được ban cho một linh hồn với các khả năng tinh thần là lư trí và ư chí, ngay từ lúc tượng thai, con người được Thiên Chúa tiền định để hưởng hạnh phúc đời đời. Con người cố gắng đạt tới sự viên măn của ḿnh bằng cách "t́m kiếm và yêu mến những ǵ là chân, là thiện" ( GS 15,2).

1712  Tự do đích thực là "dấu chỉ rơ ràng nhất con người là h́nh ảnh Thiên Chúa" ( GS 17 ).

1713  Con người phải vâng theo luân lư thúc đẩy họ "làm lành, lánh dữ" (GS 16). Luật này âm vang trong lương tâm mỗi người.

1714  Bản tính con người đă bị thương tổn v́ nguyên tội, nên khi sử dụng tự do, họ có thể sai lầm và nghiêng chiều về sự dữ.

1715  Ai tin vào Đức Ki-tô sẽ sống cuộc đời mới trong Thánh Thần. Đời sống luân lư được lớn lên và trưởng thành trong ân sủng, sẽ triển nở trong vinh quang Nước Trời.