2759 Một hôm, Đức Giê-su cầu
nguyện ở nơi kia. Người
cầu nguyện xong, th́ có một người trong nhóm môn
đệ nói với Người: "Thưa Thầy, xin
dạy chúng con cầu nguyện, cũng như ông Gio-an
đă dạy môn đệ của ông" (Lc 11,1). Đáp lại, Đức Giê-su đă dạy các
môn đệ và Hội Thánh lời kinh căn bản
của Ki-tô giáo. Thánh Lu-ca ghi lại bản
kinh Lạy Cha ngắn (có năm lời nguyện xin), c̣n
thánh Mat-thêu ghi lại bản dài hơn (có bảy lời
nguyện xin). Truyền thống Phụng Vụ
của Hội Thánh sử dụng bản văn Mat-thêu (Mt 6,9-13):
Lạy Cha chúng con ở trên trời,
chúng con nguyện danh Cha cả sáng,
nước Cha trị đến,
ư Cha thể hiện dưới đất cũng như
trên trời.
Xin Cha cho chúng con
hôm nay lương thực hàng ngày
và tha nợ chúng con,
như chúng con cũng tha kẻ có nợ chúng con,
Xin chớ để chúng con sa chước cám dỗ,
nhưng cứu chúng con cho khỏi sự
dữ.
2760 (2855
2854) Ngay
từ buổi đầu, Phụng Vụ quen kết thúc
Lời Kinh Chúa dạy bằng một vinh tụng ca. Theo
sách DIDAKHÊ, vinh tụng ca này là: "V́ Cha là Đấng quyền
năng, và vinh hiển muôn đời" (x. DI. 8,2). Bản
quy chế tông đồ (7, 24-1) thêm vào đầu câu:
"V́ Cha là Vua"; đây là công thức chúng ta đang
sử dụng theo bản đại
kết. Truyền thống Phụng Vụ By-zan-tin thêm
"V́ Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần" vào sau chữ
"vinh hiển". Sách Lễ Rô-ma khai triển lời xin
cuối cùng của kinh Lạy Cha theo viển ảnh
của thư Ti-tô (2,13): "đang khi chúng con đợi
chờ ngày hồng phúc, ngày Đức Giê-su Ki-tô, Đấng
Cứu Độ chúng con ngự đến"; tiếp theo là
lời cộng đoàn tung hô theo vinh tụng ca của
bản Quy Chế Tông Đồ.
2761 "Lời kinh Chúa dạy
thực sự là bản tóm lược toàn bộ Tin
Mừng".
Sau khi dạy mẫu kinh này, Chúa Giê-su thêm: "Anh em cứ
xin th́ sẽ được" (Lc 11,9).
Vậy mỗi người có thể dâng lên
Chúa những lời kinh khác nhau tùy nhu cầu, nhưng luôn
phải bắt đầu bằng kinh nguyện căn
bản là Lời Kinh Chúa dạy".
I. KINH LẠY
2762 Sau khi cho thấy các Thánh Vịnh là
chất liệu chính cho kinh nguyện của Ki-tô hữu và
tất cả được thâu tóm trong những lời
nguyện xin của kinh Lạy Cha, thánh Âu-tinh kết
luận:
"Cứ đọc hết các kinh nguyện trong Sách Thánh,
chúng ta không thể t́m thấy một điều ǵ không
được thâu tóm trong Lời Kinh Chúa dạy".
2763 (102) Toàn bộ
Cựu Ước (Lề Luật, các Ngôn Sứ và các Thánh
Vịnh) đều được ứng nghiệm nơi
Đức Ki-tô (Lc 24,44). Đây là "Tin Mừng"
được các sách Tin Mừng công bố. Thánh Mat-thêu tóm lược lời loan báo Tin
Mừng đầu tiên trong Bài Giảng Trên Núi (Mt 5-7). Kinh Lạy Cha được thánh Mat-thêu
đặt ở tâm điểm của lời loan báo này.
Chúng ta phải hiểu các lời nguyện xin của kinh
Lạy Cha trong văn mạch đó:
(2541) "Kinh Lạy Cha là kinh tuyệt
hảo...với lời kinh này, không những chúng ta
nguyện xin tất cả những ǵ chúng ta có thể ao
ước cách chính đáng, mà c̣n theo
trật tự những ǵ nên ao ước. V́ thế, kinh
nguyện này không chỉ dạy chúng ta nguyện xin, mà c̣n
huấn luyện tâm t́nh của ta nữa" (T.Tô-ma Aquinô
2-2,83,9).
2764 (1965,
1969) Với
Bài Giảng Trên Núi, Chúa Giê-su dạy ta sống, với kinh
Lạy Cha, Người dạy ta cầu nguyện. Trong cả hai, Thần Khí của Chúa Giê-su đem
lại khuôn mẫu mới cho những ước muốn
là những tâm t́nh tác động đến cách sống
của ta. Chúa Giê-su dùng lời nói để dạy ta
phải sống cuộc đời mới và dùng lời
kinh xin Chúa Cha ban ơn giúp ta sống như vậy. Khi cầu nguyện đúng, chúng ta sẽ biết
sống trong Chúa.
II. LỜI KINH CHÚA DẠY
2765 (2701) Truyền
thống Ki-tô giáo gọi kinh Lạy Cha là Lời Kinh Chúa
dạy, v́ chính Chúa Giê-su đă soạn và truyền lại. Lời kinh nầy độc đáo v́ chính là
lời kinh "của Chúa". Qua những lời
trong kinh này, Con Một Thiên Chúa trao cho chúng ta những
Lời Người đă nhận được từ
Chúa Cha: Người là Thầy dạy chúng ta cầu
nguyện. Mặt khác, v́ là Ngôi Lời nhập thể,
Người biết rơ những nhu cầu của chúng ta,
những anh chị em của Người theo
nhân tính, và Người đă nêu cho ta thấy những nhu
cầu đó: Người là Mẫu Mực hướng
dẫn chúng ta cầu nguyện.
2766 (690) Đức Giê-su
không dạy ta một công thức để chúng ta lặp
đi lặp lại như cái máy (x. Mt 6,7; 1 V 18,26-29). Cũng như mọi khẩu nguyện khác, Chúa
Thánh Thần dùng Lời Chúa để cho con cái Thiên Chúa
biết cầu nguyện cùng Chúa Cha. Đức Giê-su không
những dạy chúng ta lời kinh của người con mà
c̣n ban Thánh Thần để nhờ đó những lời
kinh này trở nên "thần khí và sự sống"(Ga 6,
63) trong chúng ta. Hơn nữa, "Thiên Chúa đă sai Thần
Khí của Con ḿnh đến ngự trong ḷng anh em mà kêu lên:
"Áp-ba, Cha ơi"(Gl 4,6);
điều này chứng tỏ chúng ta có khả năng dâng
lên Chúa Cha kinh nguyện của người con. Khi cầu
nguyện chúng ta nói lên những ước nguyện của
ḿnh trước mặt Thiên Chúa, nhưng thật ra, Chúa Cha
"thấu suốt tâm can", Người "biết
Thần khí muốn nói ǵ", v́ Thần Khí cầu thay
nguyện giúp cho các thánh theo đúng ư Thiên Chúa" (Rm 8,27). Dạy cầu nguyện cùng Cha Trên Trời là
một phần trong sứ mạng huyền diệu của
Chúa Con và Chúa Thánh Thần.
III. LỜI CẦU NGUYỆN
CỦA HỘI THÁNH
2767 Ngay từ đầu, Lời Kinh
Chúa dạy và Thánh Thần, Đấng làm cho lời kinh
sống động trong ḷng các tín hữu, đă
được Hội Thánh lănh nhận và sống như
một hồng ân duy nhất. Những cộng đoàn Ki-tô hữu
tiên khởi đọc kinh Lạy Cha "ba lần mỗi
ngày", thay v́ đọc "mười tám lời chúc
tụng" theo thói quen đạo
đức Do Thái.
2768 Theo truyền thống các tông
đồ, lời kinh Chúa dạy đă ăn sâu vào kinh
nguyện phụng vụ.
"Chúa dạy chúng ta cầu nguyện chung
cho mọi anh chị em. V́ Người không nói
"Lạy Cha của con, ngự trên trời", nhưng
là "Lạy Cha chúng con", để chúng ta một ḷng
một ư cầu nguyện cho toàn Thân Thể Hội
Thánh" (T.Gio-an Kim Khẩu).
Trong
mọi truyền thống phụng vụ, kinh Lạy Cha là
thành phần tất yếu của các giờ kinh phụng
vụ chính.
Đặc biệt, trong ba bí tích khai tâm Ki-tô giáo, kinh Lạy Cha
càng nỗi rơ đặc tính là kinh của Hội Thánh:
2769 (1243) Trong bí tích Thánh
Tẩy và Thêm Sức, nghi thức trao kinh Lạy Cha nói lên ư
nghĩa việc tái sinh vào đời sống thần linh.
Trong Ki-tô giáo, cầu nguyện là nói với Thiên Chúa bằng
chính Lời Chúa, nên những ai "đă được tái
sinh nhờ Lời Thiên Chúa hằng sống"(1Pr 1,23)
sẽ học biết kêu cầu Chúa Cha, bằng chính
Lời duy nhất mà Cha luôn đón nhận. Họ có thể
kêu cầu như thế, v́ Chúa Thánh Thần đă
để lại ấn tích, không thể tẩy xóa
được, trong ḷng họ, trên tai
họ, trên môi miệng, trên toàn thân người con cái Thiên
Chúa. V́ thế, đa số các bài giải thích
kinh Lạy Cha của giáo phụ đều dành riêng cho các
dự ṭng và tân ṭng. Khi đọc kinh Lạy Cha,
Hội Thánh luôn luôn đọc với tư cách là dân
"được tái sinh", dân cầu nguyện và
được Thiên Chúa xót thương (1Pr 2,1-10).
2770 (1350) Trong phụng
vụ Thánh Thể , chúng ta thấy rơ kinh Lạy Cha là
lời cầu nguyện của toàn Hội Thánh, với
đầy đủ ư nghĩa và hiệu năng.
Được đặt giữa kinh Tạ Ơn và phần
hiệp lễ, kinh Lạy Cha một mặt thâu tóm toàn
bộ những lời khẩn nguyện và chuyển
cầu đă nêu lên trong phần "xin ban Thánh
Thần"; mặt khác, dẫn ta đến Bàn Tiệc
Thánh Thể như tiền dự vào Bàn Tiệc Nước
Trời.
2771 (1403) Trong Thánh
Lễ, các lời nguyện xin của kinh Lạy Cha c̣n cho
thấy đặc tính cánh chung. Kinh Lạy Cha đúng là kinh
nguyện của "thời sau hết", thời
cứu độ đă bắt đầu với việc
Thánh Thần được ban xuống và sẽ kết
thúc vào ngày Chúa Quang Lâm. Khác với các kinh nguyện trong
Cựu Ước, những lời nguyện xin trong kinh
Lạy Cha dựa trên mầu nhiệm cứu độ
đă được thực hiện, một lần dứt
khoát trong Chúa Ki-tô, Đấng đă chịu khổ nạn và
phục sinh.
2772 (1820) V́ tin tưởng vững vàng vào
Đức Ki-tô, Đấng đă chết và sống lại, chúng
ta tràn đầy hy vọng khi xướng lên từng
điều trong bảy lời nguyện xin của kinh
Lạy Cha. Những lời nguyện xin này là tiếng than
van của những người đang sống giữa
trần thế hôm nay trong nhẫn nại và đợi
chờ, v́ chúng ta đă là con Thiên Chúa, nhưng chúng ta sẽ
như thế nào, điều ấy chưa được
bày tỏ (1 Ga 3,2). Thánh Lễ và kinh Lạy Cha đều
hướng về ngày Chúa quang lâm "cho tới khi Chúa lại
đến" (1Cr 11,26)
TÓM LƯỢC
2773 Đáp lại lời xin của các
môn đệ:"Thưa Thầy xin dạy chúng con cầu
nguyện"(Lc 11,1), Đức Giê-su đă dạy các ngài
lời kinh căn bản của Ki-tô giáo là kinh Lạy Cha.
2774 Lời Kinh Chúa dạy thực là
bản tóm lược toàn bộ Tin Mừng, là tuyệt
hảo, là tâm điểm của Thánh Kinh.
2775 Kinh Lạy Cha được
gọi là "kinh của Chúa" v́ do chính Chúa Giê-su dạy.
Người là Thầy mẫu mực hướng dẫn
chúng ta cầu nguyện.
2776 Hơn mọi kinh khác, kinh Lạy
Cha là lời cầu nguyện của Hội Thánh. Kinh
Lạy Cha là thành phần tất yếu của các giờ
kinh phụng vụ chính và của các bí tích khai tâm Ki-tô Giáo:
Thánh Tẩy, Thêm Sức và Thánh Thể. Khi đọc lên
trong thánh lễ, các lời nguyện xin của kinh Lạy
Cha c̣n cho thấy đặc tính cánh chung: cộng đoàn
Ki-tô hữu cầu nguyện và chờ đợi" cho
tới khi Chúa lại đến"(1Cr 11,26).