Chúa Nhật 25 Thường Niên B
Lầm lẫn giữa việc chính, việc phụ xảy ra cho mọi lứa tuổi, tầng lớp. Việc quan trọng đáng xếp vào công việc chính, cần chú tâm thì bị liệt vào việc phụ. Trái lại việc phụ lại đặt trọng tâm, cho là quan trọng. Lầm lẫn chính phụ gây thiệt hại cho cá nhân, xã hội và tổn thương đời sống tâm linh. Đức Kitô sửa sai về vấn đề này.
Lần đầu tiên Chúa tâm sự với các tông đồ cái chết của Ngài. Phúc âm thuật lại ‘các ông không hiểu lời đó, và sợ không dám hỏi lại Người’ Mk 9, 32. Nguyên nhân đưa đến lẫn lộn chính phụ vì:
a/ Thiếu hiểu biết về đức tin và tinh thần hiếu học. Dùng ý kiến cá nhân phán đoán sự việc.Không hiểu nhưng không tìm hiểu.
b/ Thiếu khiêm nhường. Tông đồ quan tâm nhiều đến lợi lộc, danh vọng cá nhân nên dọc đường các ông ‘cãi nhau xem ai là người làm lớn hơn cả (c.34). Chúa dậy cho các ông bài học khiêm nhường. Kêu ngạo là rào cản ngăn trở cho việc học hỏi Lời Chúa. Ngăn cản đức tin bám rễ sâu trong tâm hồn. Để tâm vào việc riêng, lợi lộc, danh vọng nhiều; để tâm vào Chúa giảm.
c/ Chúa nhắc các ông tinh thần phục vụ: Ai muốn làm người đứng đầu thì phải làm người rốt hết và làm người phục vụ mọi người’ (c.35).
Thánh Giacôbê giải thích tinh thần phục vụ như sau: Đức tin không việc làm là đức tin chết.
Ta có thể yêu người nhưng không mến Chúa; nhưng không thể mến Chúa mà thiếu yêu người. Sống đạo hời hợt, hình thức bề ngoài, thiên lí thuyết dễ bị các luồng sóng xã hội làm chao đảo. Giữ đạo hình thức dẫn đến việc yêu Chúa, yêu người hình thức, bề ngoài. Thiếu chiều sâu.
Nhầm lẫn trong cách thờ phượng
Chúa Yêsu cảnh tỉnh tâm tình tôn thờ hời hợt, môi miệng như sau:
Dân này thờ Ta bằng môi bằng miệng còn lòng chúng thì xa Ta Mat 15,8. Chúa muốn tấm lòng chân thành, thực sự yêu mến mà không màng đến sáo ngữ ví von nghe vui tai. Khi tình yêu nội tâm dâng trào khơi dậy lòng mến Chúa yêu Người thiết tha. Tình thương đó thúc đẩy ta dang tay đón người cùng khổ, nâng đỡ kẻ khốn cùng, cho kẻ đói ăn no, tưới mát lòng khô héo, bắt tay người đau yếu và coi sóc vũ trụ. Chúa mời chúng ta sống cho tha nhân. Tránh lối sống đưa đẩy. Không phải bất cứ ai thưa:
Lậy Chúa, Lậy Chúa là được vào Nước Trời cả đâu. Nhưng chỉ ai thi hành ý muốn của Cha Thầy’ Mat 7,21. Ai nghe Lời Thầy nói đây mà đem ra thực hành, thì ví được như người khôn xây nhà trên đá….. Còn ai nghe những Lời Thầy nói đây, mà chẳng đem ra thực hành thì ví được như người ngu dại xây nhà trên cát’ (câu 24-27).
Lầm lẫn về truyền thống tiền nhân
Sao môn đệ ông vi phạm truyền thống tiền nhân, không chịu rửa tay khi dùng bữa? Người trả lời: Còn các ông, sao các ông đựa vào truyền thống của các ông mà vi phạm điều răn của Thiên Chúa’ Mat 15,1-7.
Tránh truyền thống tạo chia rẽ, gây hận thù coi thường mạng sống, khinh người, chê điều răn Chúa. Một trong những lí do đưa đến việc cấm đạo trong lịch sử Giáo Hội Việt Nam là để bảo vệ truyền thống tổ tiên. Người ta chọn giữ truyền thống bỏ đức tin. Trong Tân Ước người ta cũng nại đến truyền thống bài bác Chúa.
Lầm lẫn về vấn đề gia đình
Môse truyền cấp giấy li dị ‘vì các ông lòng chai, dạ đá, nên Môse cho phép các ông rẫy vợ, chứ từ thuở ban đầu, không có thế đâu’. Mat 19,8.
Đừng viện dẫn truyền thống giải thích mưu đồ.
Lầm lẫn về những điều cầu xin
Bà Zêbêđê xin cho hai con, một bên tả, một bên hữu trong Nước Chúa. Ngài đáp: Các ngươi không biết các ngươi xin gì Mat 20,22.
Thánh Giacôbê 4,1 xác quyết xung đột, bất hòa xảy ra giữa anh em vì chính những khoái lạc anh em đang gây chiến trong con người anh em. Thật vậy, anh em ham muốn mà không có, nên anh em chem. giết; anh em ganh ghét cũng chẳng được gì, nên anh em xung đột với nhau. Anh em không có vì anh em không xin; anh em xin mà không được vì anh em xin với tà ý, để lãng phí trong việc hưởng lạc.
Khi vui, lúc buồn chúng ta dễ nhầm lẫn chính phụ. Lời hứa lúc vui thường thiếu cân nhắc hậu quả. Hêrôđê chặt đầu Gioan bỏ dĩa vì ông hứa lúc hoan lạc. Mẹ Herođia muốn đầu Gioan để thỏa cơn thù. Lời cầu lúc buồn khó trong sáng. Bình thường gặp hòan cảnh khó khăn, bối rối chúng ta xin Chúa thay đổi hòan cảnh đang gặp. Mấy ai xin Chúa giúp thay đổi ta cho hợp với hòan cảnh mới. Hoặc xin hiểu điều Chúa nói qua hòan cảnh. Phêrô khuyên Chúa ông đâu biết tư tưởng tốt đẹp đó chỉ là trá hình của viên thuốc đắng bọc đường.
Lầm lẫn về ý tưởng đạo đức
Khi nói với các tông đồ Chúa sẽ chịu chết ba ngày sau sẽ sống lại. Phêrô kéo Ngài ra xa khuyên can: Xin Chúa thương đừng để Thầy gặp phải chuyện ấy. Chúa đáp: Anh cản lối thầy vì tư tưởng của anh không phải là tư tưởng của Thiên Chúa, mà là của loài người. Mat 16,21.
Lầm lẫn trong thực phẩm
Không phải cái vào miệng làm cho người ta ra ô uế, nhưng cái từ trong miệg xuất ra, cái đó mới làm cho con người ra ô uế Mat 15,10.
Lầm lẫn khi nhận diện
Biết Chúa con bác thợ mộc Giuse và bà Maria, anh chị em ông ở với chúng ta. Phúc âm kết: Chúa không làm phép lạ tại đó vì họ cứng lòng tin.
Lầm lẫn về quyền hành, chức tước
Philatô nói với Chúa ông không biết rằng tôi có quyền tha và cũng có quyền đóng đinh ông vào thập giá sao? Đức Yêsu đáp: Ngài không có quyền gì đối với tôi, nếu Trời chẳng ban cho ngài. Gioan 19,11.
Thiết tưởng những trường hợp điển hình trên đủ cho thấy bước vào vấn đề chính phụ quả là phức tạp. Giáo Hội không làm gì khác hơn là học từ Đức Kitô đóng vai trò hường dẫn, chỉ đạo, đặc biệt là vấn đề liên quan đến tín lí và đức tin, giúp chúng ta chọn lựa, tránh những lầm lẫn có hại cho đức tin và cách hành đạo. Nếu cứ ý riêng, điều gì xác tín điều chọn là đúng? Lắng nghe, vâng phục Giáo Hội được xác tín nhiều hơn. Chính cá nhân chọn, nhưng không chọn đi một mình mà chọn cùng đồng hành với Giáo Hội.
Lm Vũđình Tường