CHÚA NHẬT IV MÙA VỌNG (C)
Mikka 5: 1-4; Tvịnh 84; Do Thái 10: 5-10; Luca 1: 39-45
Mikka làm ngôn sứ vào thế kỷ thứ 8 trước Kỷ Nguyên T.C. Thành Giêrusalem bị bao vây bởi quân Assur. Trong hoàn cảnh này ngôn sứ Mikka nói về hòa bình. Đây không phải chỉ là một thì vẫn mộng mơ đẹp để chứng tỏ sự mơ ước cho tương lai, mà là lời của Thiên Chúa hứa hòa bình qua miệng của một ngôn sứ mà những người nghe ông Mikka nghĩ như là không thể nào thành tựu được.
Hiện nay, cũng như thời ông Mikka, thế giới đang hỗn loạn. Vậy chúng ta có tin lời hứa của ngôn sứ hay không?: là sẽ có một vương đế an cư “cho đến tận cùng mặt đất”. Mikka không phải là ngôn sứ độc nhất loan báo điều này. Các ngôn sứ khác đều nói đến ao ước hòa bình, một ao ước mà Thiên Chùa sẽ ban. Trong phúc âm hôm nay, bà Elizabet không chỉ nói với bà Maria, mà cả với chúng ta là những người đặt niềm tin vào Lời của Thiên Chúa. “Phúc thay cho Em là người đã tin vào lời Thiên Chúa, Ngài sẽ hoàng thành trên Em”.
Lời Thiên Chúa hứa qua miệng ngôn sứ Mica đã được thực hiện “Chính Ngài là sự bình an”. Đức tin của chúng ta vào Chúa Giêsu được biểu hiện qua quyết định hành động theo đức tin, mà chúng ta là đại sứ của sự bình an mà Đấng đã hứa sẽ đem đến. Lễ Giáng Sinh đã đến gần. Và đó là thời giờ ấm áp đã được loan báo. Và có lẽ đó là dành cho các em trẻ.
Nhưng, đối với chúng ta, những người lớn, chúng ta là đại sứ cho Đấng mà ngôn sứ Mica đã hứa: “Chính Ngài là sự bình an”. Giờ đây đến lúc chúng ta mừng lễ Giáng Sinh với tinh thần người đem bình an đến, cũng như ông Mikka nói về Đấng sẽ sinh ra ở Bêlem. Hãy nhìn chung quanh, thử hỏi chúng ta làm sao thi hành đức tin được. Ở nơi nào và với ai để chúng ta nói lên lời tha thứ; chúng ta là người giúp giải hòa; Lời nói nhẹ nhàng cho những ai đang lớn tiếng; hành động chính trực cho những người bị áp bức và không nói lên được?
Trong bài sách của Mikka có chủ đề về người “bé nhỏ”. Đó là chủ để được lặp đi lặp lại nhiều lần trong Kinh Thánh: như sự hiện diện của Đấng Tối Cao sẽ được cảm thấy như nhỏ bé “Hỡi Belam Ephrata nhỏ bé nhất trong hàng các bộ tộc Giuda. Chính từ nơi người sẽ xuất hiện cho Ta Vị thống lĩnh Israel”. Dân Israel đời ông Mikka mơ ước bình an và chúng ta cũng vậy. Sự việc đem đến bình an khởi đầu bằng việc nhỏ bé ngay trong nơi chúng ta đang sinh sống.
Việc đó không có vẻ lớn lao gì trong phúc âm hôm nay. Một phụ nữ trẻ tuổi đang mang thai (có thể bị gọi là người mẹ không chồng) vội vả đi thăm để giúp đỡ một phụ nữ bà con lớn tuổi đang mang thai đã làm ngạc nhiên tất cả mọi người. Thật là một cảnh bình thường trong nước và rất phổ biến trong các gia đình. Trong xã hội có bao nhiêu phụ nữ đang mang thai hợp lại để giúp đỡ nhau. Đây là khung cảnh chúng ta nhận thấy nếu chúng ta không nghe câu chuyện Đi Thăm Viếng qua đức tin. Chúng ta nhìn lại tường thuật của thánh Luca kể về bà Elizabet và bà Maria gặp nhau có vẻ như là Tân Ước gặp Cựu Ước. Tất cả các lời hứa của các ngôn sự đã đến thời kỳ hiện thực.
Câu chuyện hai người phụ nữ đang mang thai gặp nhau là điều hợp với việc chúng ta sắp mừng Chúa Giesu sinh ra trong hai ngày nữa. Mặc dù chúng ta sắp gần lễ Giáng Sinh, câu chuyện này vẫn là câu chuyện của Mùa Vọng. Bà Maria là hình ảnh giúp chúng ta chiêm ngưỡng và học hỏi trong Mùa Vọng. Chúng ta học nơi bà Maria niềm tin vào Thiên Chúa trong khi chúng ta kiên nhẫn chờ đợi Ngôi Lời Nhập Thể trong đời sống chúng ta: đó là khi chúng ta trở nên dịu dàng hơn, tha thứ hơn, bớt nóng nảy, biết hòa giải hơn, và cảm thông hơn. Hôm nay bà Elizabet không chỉ nói với bà Maria, mà nói cả với chúng ta nữa. “Phúc cho Em đã tin vào Lời Thiên Chúa truyền, Ngài sẽ thực hiện trên em”.
Thiên Chúa sẽ hiện diện với chúng ta dưới nhiều hình thức trong lúc chúng ta cố gắng đại diện cho hòa bình của Ngài: bắt đầu với những người trong gia đình, rồi đến những người thân cận chúng ta. Đây không phải là việc lớn, nhưng Ngài để ý đến những cố gắng của chúng ta và luôn ở với chúng ta, vì Thiên Chúa hoạt động trong chúng ta qua những hành vi nhỏ bé. Hôm nay chúng ta có hai câu chuyện trong Kinh Thánh nhắc nhở chúng ta điều này: là ngôn sứ Mikka nói việc nhỏ bé ở Bêlem là việc một Vị vua thuộc dòng vua David sẽ xuất hiện qua lời chào mừng của bà Elizabet lớn tuổi, với bà Maria, người phụ nữ trẻ tuổi.
Chúng ta đã thấy biết bao nhiêu tranh ảnh về sự gặp gỡ giữa hai người phụ nữ này. Thật là những bức tranh tuyệt đẹp và yên tĩnh. Đâu có bức tranh nào diễn tả sự lo sợ trong câu chuyện. Bà Elizabet, người phụ nữ lớn tuổi gọi là không thể có con, nghĩa là bà ta có thể bị láng giềng cười chê. Chồng bà có thể bị mất thể diện vì không được phúc có con nối dõi tông đường. Bởi thế, bà Elizabet có thể bị trách móc chứ không phải ông Zacaria bị cuời chê là bị Thiên Chúa phạt. Người nam gieo hạt giống, và đồng ruộng là người nữ bị chê trách là không làm cho hạt giống nảy mầm.
Bà Maria cũng có thể bị cười chê. Câu chuyện bà Maria bắt đầu với nỗi xấu hổ. Bà Maria đi thăm bà Elizabet lại càng thêm xấu hổ hơn nữa. Vì một phụ nữ không bao giờ ra đi mà không có người nam đi theo để che chở. Việc Maria tự động ra đi một mình có thể xem như là có điều gì xấu đang dấu.
Vậy bây giờ chúng ta cảm thấy gì trong câu chuyện này? Chúng ta đang ở cùng bà Elizabet và bà Maria: như người ngoài cuộc, như người không được xem là đạo đức tốt, như người bị giảm giá vì tuổi tác (hoặc già quá, hoặc trẻ quá), người bị hiểu lầm, hay người sống một đời không rõ ràng, người có hoàn cảnh, người bị thiên vị giới tính, người bị gia đình ruồng bỏ, người không vô giá trị trong mắt kẻ khác, hay người không đủ khả năng tự lo cho mình những điều tốt?
Câu chuyện bà Maria đi thăm bà Elizabet mời gọi chúng ta nghe và đặt niềm tin vào tín mừng là chúng ta được Thiên Chúa đón nhận. Vì Thiên Chúa Nhập Thế xuống trần gian bởi thân xác của một phụ nữ xem như người ngoài cuộc. Người con của một phụ nữ lớn tuổi gọi là không có con được, và không được hưởng phúc của Thiên Chúa, lại là người loan báo tin mừng của Vị Thiên Chúa Nhập Thế đó.
Lời Thiên Chúa ở trong chúng ta “là Lời sống động, hữu hiệu”(Dt 4:12). Một khi chúng ta đón nhận Lời đó sinh lại trong chúng ta trong mùa lễ này, chúng ta sẽ đem thể xác vào Lời đó bằng cách chống lại sự dữ, là che chở cho những người yếu hèn nhỏ bé như bà Elizabet và bà Maria trong xã hội chúng ta.
Để đáp lại bài phúc âm hôm nay chúng ta nhận bà Maria là người hướng dẫn chúng ta đi thăm bà Elizabet, là người sống bên lề lễ Giáng Sinh, là những người mẹ nuôi con một mình, là người di trú, là người bị gia đình ruồng bỏ, là người trong tần lớp thấp nhất của xã hội, hay nơi chúng ta làm việc v.v… Chúng ta hãy vội vã đi thăm viếng cùng với bà Maria.
Lm Jude Siciliano, OP
Chuyển ngữ: FX. Trọng yên, OP