CHÚA NHẬT 2 MÙA VỌNG (Năm B)
(Mc.1,1-8)
Trong Mùa Vọng, các bài Tin Mừng nhiều lần nói đến Gioan Tẩy Giả, bởi vì đời sống và sứ mạng của ngài gắn liền với Đấng Cứu Thế. Ngài là vị ngôn sứ cuối cùng được Thiên Chúa chọn làm sứ giả đi trước mở đường và dọn đường cho Chúa Kitô. Cho nên, danh hiệu “Tiền Hô” và sự nghiệp của Gioan gắn liền với chương trình cứu chuộc của Chúa Giêsu, thậm chí không thể nào nói đến Chúa Giêsu mà không nhắc tới vị tiền hô của Người. Chính vì thế phụng vụ Mùa Vọng đã dành nhiều ngày nói đến Gioan. Cụ thể bài Tin Mừng Chúa nhật hôm nay và Chúa nhật tuần sau, đặc biệt đề cập đến ngài.
Ngài là con duy nhất của ông Da-ca-ri-a và bà Ê-li-sa-bét, sinh sống ở làng A-in Ka-rim, gần thủ đô Giêrusalem. Có thể ngài đã đi tu từ nhỏ trong hoang địa với những người phái Qum-ran, sống rất khổ hạnh : y phục chỉ có một áo choàng bằng da lạc đà, một kiểu áo hãm mình mà các ngôn sứ xưa thường dùng. Ngang lưng thắt một dây da cho gọn ghẽ. Còn của ăn là châu chấu độn với mật ong rừng. Ngài sống như vậy cho đến mùa thu năm 27, dưới thời hoàng đế Ti-bê-ri-ô thì xuất hiện công khai giảng dạy dân chúng ở miền nam Do thái, chung quanh lưu vực sông Gio-đan.
Nội dung lời giảng dạy của ngài được thánh Mát-thêu diễn tả rõ ràng : “Anh em hãy sám hối, vì Nước Trời đã đến gần”. Các sách Tin Mừng khác cũng cho thấy nội dung ấy một cách gián tiếp khi kể lại những lời kêu gọi và hoạt động “làm phép rửa sám hối” của ngài, chẳng hạn như Tin Mừng Mác-cô của Chúa nhật hôm nay.
Sám hối, theo tiếng Hy lạp có nghĩa là thay đổi não trạng. Theo tiếng Do thái là quay trở về, trở lại, tức là trở về với Chúa, với giao ước của Chúa. Gioan rao giảng kêu gọi mọi người sám hối. Ai nghe lời ngài giảng mà sám hối thì được ngài làm phép rửa. Nhưng phép rửa của ngài chỉ có tính cách giúp người ta thống hối, sửa soạn cho việc tha tội, chứ không phải là một bí tích như phép rửa Chúa Giêsu sẽ thiết lập sau này.
Như vậy, Gioan đã đối chiếu sứ mạng của ngài với sứ mạng của Đấng đến sau ngài, và ngài khiêm nhường tự nhận là không đáng cởi quai dép cho Đấng đó. Tóm lại, Gioan làm phép rửa bằng nước để giục lòng người ta sám hối. Còn Đấng đến sau làm phép rửa trong Chúa Thánh Thần để tha tội cho người ta. Cho nên, rõ ràng Gioan chỉ là một vị tiền hô, một người đi trước, có bổn phận dọn đường cho Đấng Cứu Thế.
Đối với chúng ta hôm nay, nhắc đến Gioan Tiền Hô cũng có nghĩa là nhắc lại lời ngài đã giảng dạy, và cũng là nhắc nhở chúng ta : hãy sám hối, hãy thay đổi đời sống. Chúng ta đều đã biết sám hối là nhận ra những giới hạn thiếu sót và lầm lỗi của mình; là nhận ra những thiệt hại mình đã gây ra cho người khác; là nhận ra và quyết tâm dứt bỏ tình trạng cũ để bắt đầu một cuộc canh tân. Nhưng trước hết và trên hết, chúng ta phải hiểu sám hối là quay về với Chúa, tuyên xưng tình yêu thương và lòng nhân từ tha thứ của Chúa. Đây là diều Thiên Chúa mong muốn nơi chúng ta.
Về điều này, chúng ta hãy nhớ câu truyện thánh Giê-rô-ni-mô : vào một đêm Giáng Sinh kia, Giê-rô-ni-mô đang cầu nguyện trong một hang đá ở rừng vắng, ngài suy niệm về mầu nhiệm Ngôi Hai Thiên Chúa xuống thế làm người. Đột nhiên Chúa Giêsu hiện ra hỏi ngài : “Giê-rô-ni-mô, con có gì làm quà cho Ta trong ngày sinh nhật của Ta không ?”. Ngài thưa : “Lạy Chúa, con xin dâng Chúa trái tim của con”. Chúa nói : “Còn gì khác nữa không ?”. Ngài thưa : “Lạy Chúa, con mới dịch Sách Thánh xong, con xin dâng Chúa bản dịch công lao vất vả của con”. Chúa nói : “Tồt lắm, con còn điều gì nữa không ?”. Ngài thưa : “Lạy Chúa, con còn gì nữa đâu ?”. Chúa bảo : “Còn sự yếu đuối và tội lỗi của con, con hãy dâng những thứ ấy cho Ta”. Giê-rô-ni-mô hốt hoảng thưa : “Lạy Chúa, làm sao con dám dâng những cái ấy ?”. Chúa nói : “Được chứ, Ta muốn con dâng những cái đó cho Ta để Ta tha thứ cho con. Đó là điều Ta mong đợi”.
Câu chuyện trên nhắc nhở : Chúng ta phải có tâm hồn sám hối để được Chúa tha thứ. Lòng nhân từ tha thứ của Thiên Chúa được biểu lộ tới tột đỉnh bằng việc ban tặng chính Con Một của Ngài. Chúa Giêsu chính là hiện thân của lòng tha thứ. Ngài đến trần gian để nhận lấy tất cả tội lỗi của loài người. Bởi vậy, chẳng có gì quá đáng khi nói : món quà Thiên Chúa mong đợi nhất nơi con người là tội lỗi của họ.. Vì Thiên Chúa chẳng muốn gì hơn là được thỏa mãn lòng nhân từ yêu thương của Ngài bằng việc tha thứ cho con người.
Dù chúng ta đang sống trong hoàn cảnh nào thì lời giảng dạy của thánh Gioan Tiền Hô vẫn là một lời khẩn thiết. Có thể nói : ngày nào còn con người là còn luân lý, còn giáo dục, còn khuyên răn; và bao lâu còn tội lỗi, còn tranh chấp, còn những tệ đoan, còn những tiêu cực…thì còn phải sửa chữa, còn phải thay đổi để trở nên tốt hơn. Xin mỗi người chúng ta hãy lắng nghe và thực hiện để kinh nghiệm được ơn lộc to lớn của Mùa Vọng năm nay.
Trích Chia Sẻ Tin Mừng Chúa Nhật Năm B
Lm. Giacôbê Phạm Văn Phượng, OP