Tin Mừng Chúa Nhật III Thường niên B là một trình thuật ấn tượng và biểu mẫu về hành động đáp trả tiếng Chúa của các môn đệ đầu tiên. Dưới góc độ này, trình thuật Mc 1, 14 – 20 không chỉ dừng lại ở việc diễn tả thái độ cao thượng của những con người bình thường chuyên nghề chài lưới, mà đặc biệt hơn, tiêu điểm chính là sự thông hiệp trọn vẹn của người môn đệ với Đức Kitô trong kỷ nguyên cứu độ.
1. Những “ngư ông” của Chúa
Sự xuất hiện của Đức Giêsu trước biển hồ Ga-li-lê như một nguồn sáng thần diệu bất ngờ dọi chiếu vào giữa cuộc sống bình lặng và đơn điệu của những ngư ông.
“Người đang đi dọc theo biển hồ Ga-li-lê, thì thấy ông Si-mon với người anh là ông An-rê, đang quăng lưới xuống biển, vì các ông làm nghề đánh cá” (Mc 1, 16).
Giữa khung cảnh đời thường tưởng chừng vô vị ấy, tiếng gọi của Đức Giêsu đã vang lên: “Các anh hãy đi theo tôi, tôi sẽ làm cho các anh trở thành những kẻ lưới người như lưới cá” (Mc 1, 17). Lời mời gọi của Đức Giêsu có sức lay động và biến đổi hoàn toàn con người những ngư ông. Không hề có một chất vấn, truy xét và mặc cả xảy ra, Si-mon và An-rê đã “lập tức bỏ chài lưới mà theo Người” (Mc 1, 18). Và đối với Gia-cô-bê và Gio-an, chúng ta nhận thấy sự đáp trả càng trọn vẹn và cụ thể hơn: “Các ông bỏ cha mình là ông Dê-bê-đê ở lại trên thuyền với những người làm công, mà đi theo Người” (Mc 1, 20 b).
Thái độ đáp trả kịp thời, không toan tính cho thấy các môn đệ đầu tiên đích thực là những “ngư ông của Chúa”. Với niềm xác tín triệt để trước lời mời gọi của Đức Giêsu, các ngài đã không cố níu giữ hay tiếc xót niềm vui bình dị trong nghề chài lưới đã trở nên một phần máu thịt của mình. Nhưng các ngài đã dám từ bỏ tất cả những gì có thể vướng víu cho hành trình sứ vụ, ngay cả tình cảm ruột thịt, nhờ đó tập chú hướng tới một mục tiêu cao cả và bền vững, là “trở thành những kẻ lưới người” trong “Triều Đại Thiên Chúa đang đến gần”.
Những “ngư ông của Chúa” như Si-mon, An-rê, Gia-cô-bê và Gio-an là những con người từng nếm trải gian lao vất vả đời thường, phải vật lộn “giữa ba đào cuồn cuộn nước mênh mông” để có được manh áo, hạt cơm, để có sự sống. Chính “trường đời” ấy đã tôi luyện và giúp các ngài có được kinh nghiệm sinh động, cụ thể và hiệu quả khi bước vào sứ vụ “chài lưới” linh hồn.
Đích thực là những “ngư ông của Chúa”, các môn đệ đầu tiên đã kết hiệp trọn vẹn với Thầy mình trong hành trình đau khổ để có thể đạt tới vinh quang tối hậu.
2. Tiếng gọi giữa biển đời
Chúa vẫn gọi tôi, gọi bạn trước biển đời đang cuộn chảy với bao ưu tư, khát vọng vì những nhu cầu của cuộc sống. Chúng ta khác nào những ngư phủ phải cực trí nan tâm để có được những thành quả nhằm bảo tồn và phát triển sự sống, phẩm giá, để khẳng định vị thế của mình giữa thời cuộc không ít những con sóng vô hình nhiều lúc khiến ta tưởng chừng đã bị xô ngã giữa vô vọng… Trong bối cảnh ấy, Lời của Đức Kitô lại vang lên mời gọi chúng ta như đã gọi các môn đệ xưa.
Chúa gọi ta khi ta là những con người rất đỗi bình thường, có vị thế thấp kém trong xã hội, mang thân phận của những “ngư ông” phải một nắng hai sương, vật lộn với bon chen vất vả cuộc sống. Nhưng chính Chúa đã đi bước trước gọi mời và thánh hóa toàn bộ con người và lý tưởng sống của ta để trở nên tông đồ thực thụ của Chúa, dám xả thân vào giữa biển đời, gieo mẻ lưới yêu thương trên những tâm hồn đang khát khao tìm Chúa.
Chúa gọi ta khi ta đang mải miết, bận rộn với bao hoạch định, công việc của gia đình, của cơ quan, đoàn thể… Lời mời gọi của Chúa nhiều khi đặt ta phải đứng trước thách đố lớn để chọn Chúa hay chọn danh lộc phù hoa với những thành quả vật chất đầy hấp dẫn. Trong hoàn cảnh đó, người môn đệ Chúa phải đánh đổi bằng sự hy sinh rất lớn là không toan tính cân nhắc thiệt hơn, nhưng sẵn sàng từ bỏ tất cả những gì không cần thiết để có thể thuộc trọn về Chúa.
Trên con thuyền đời, ta chợt nhận ra tiếng Chúa mời gọi ta hãy sám hối trở về với bến bờ chân lý và tình yêu đích thực của Tin Mừng. Bởi lẽ, cuộc sống dương thế với ngàn nỗi phức tạp và cam go, người môn đệ Chúa không thể ở trong trạng thái dao động nước đôi, vừa chọn Chúa lại vừa làm tôi cho một hệ tư tưởng hay học thuyết nào đó lạc xa giáo huấn của Tin Mừng.
Tiếng gọi của Đức Kitô không ngừng âm vọng trong tâm hồn những ai đang ngày đêm dấn thân phục vụ rao truyền “sự sám hối và tin vào Tin Mừng” (Mc 1, 15b). Họ như những “ngư ông của Chúa” rất mực cần cù, tận tụy, không ngại gian khổ để có thể đem về cho Chúa thật dồi dào, phong phú mẻ lưới thiêng. Mẻ lưới ấy là kết tinh của tinh thần tử bỏ triệt để và niềm tin yêu nơi Chúa là Đấng đã yêu thương mời gọi tất cả chúng ta thông dự vào chương trình cứu độ của Người.
3. “Bỏ chài lưới mà theo Người…”
Nghe tiếng gọi của Đức Giêsu, các môn đệ đầu tiên đã không đặt ra bất cứ điều kiện nào, nhưng đã đáp trả cách triệt để nhất bằng cách “bỏ chài lưới” và người thân yêu để bước đi theo Chúa. Trước tiếng gọi của Chúa, chúng ta đáp trả với thái độ nào? Thực sự, đây là một câu hỏi không dễ trả lời cho người Kitô hữu trong thời đại hôm nay.
Những “ngư ông của Chúa” không thể đổ lỗi hoàn toàn cho bối cảnh sống của xã hội hiện đại đã tạo ra khó khăn thách thức đối với việc chọn lựa lý tưởng sống Tin Mừng. Nhưng lý do căn yếu hệ tại ở ngay chính mỗi người chúng ta, đã đáp trả tiếng Chúa cách triệt để chưa, và đã thực sự trở về với Tin Mừng trong lối nghĩ, cách sống và thái độ phục vụ của mình?!
Các môn đệ đầu tiên đã “bỏ chài lưới mà theo Người”, để có thể thuộc trọn về Chúa trong mọi biến cố của đời sống. Những “ngư ông của Chúa” hôm nay biết thành tâm sám hối để có thể thanh tẩy những con sóng dữ tham sân si ra khỏi tâm hồn mình. Nhờ vậy, chúng ta mới dễ dàng nhận ra Chúa và lắng nghe lời Người cách trọn hảo nhất.
Đối với người Kitô hữu, “bỏ chài lưới mà đi theo Người”, hệ tại ở việc ưu tiên phục vụ Chúa và tha nhân trên hết mọi hoạt động thường nhật khác. Bao lâu chúng ta còn quá vướng bận với những nhu cầu, công việc chỉ nhằm phục vụ cho việc thăng tiến bản thân, lúc đó, những sợi dây của chiếc lưới vô hình vẫn buộc chặt ta trong nhãn quan cố hữu, không còn tự do để vươn tới Thiên Chúa và tha nhân.
“Bỏ chài lưới mà đi theo người”, là thái độ tín thác tuyệt đối nơi tình yêu Chúa. Chỉ khi chúng ta ý thức và nhận chân triệt để vai trò quyết định của Chúa trên đời ta, thì ánh sáng của Đức Kitô mới chiếu giãi vào tận thâm sâu của tâm hồn ta, ở đó, ta bắt gặp và kết hiệp trọn vẹn
Thật ý nghĩa, trình thuật Tin Mừng Chúa Nhật III Thường niên B nhằm vào ngày cuối cùng của năm Tân Mão. Hiệp tâm tình với các môn đệ đầu tiên, chúng ta hãy dâng lời cám tạ Chúa đã yêu thương ban muôn hồng ân và mời gọi ta đồng hành với Người để phục vụ anh chị em trong suốt năm qua. Đặc biệt, chúng ta cũng hết lòng cám tạ Chúa, vì giữa bao tân toan, lắng lo, vất vả của phận người, Chúa vẫn luôn đi bước trước để dẫn đưa ta cập bến bờ Mùa Xuân Hạnh Phúc.
J.B. Nguyễn Quốc Tuấn