Thứ Bảy Tuần 17 TN, Năm lẻ. Nhớ Thánh Liguori.
Bài đọc: Leviticus 25:1,8-17; Matthew 14:1-12.
Thiên Chúa quan tâm đến đời sống của tất cả tạo vật: đất đai, cây cỏ, thú vật, và loài người; vì tất cả đều do Ngài dựng nên. Ngài tin tưởng trao tất cả vào tay con người; đồng thời, Ngài cũng dạy họ biết quản lý cách khôn ngoan, và chia sẻ cho nhau để đừng ai phải sống thiếu thốn quá. Ngược lại, con người luôn ích kỷ để tích trữ cho mình, và chất chứa hận thù để tìm dịp hại nhau.
Các Bài Đọc hôm nay muốn nêu bật sự đối nghịch giữa Thiên Chúa và con người. Trong Bài Đọc I, Thiên Chúa truyền cho ông Moses phải cử hành Năm Thánh mỗi 50 năm, với mục đích là để cho mọi người có cơ hội làm lại cuộc đời và san phẳng các bất công xã hội qua việc: phóng thích tù nhân, và trả lại nhà cửa và ruộng đất cho những ai đã phải cầm để có phương tiện sinh sống. Trong Phúc Âm, Gioan Tẩy Giả bị bà Herodia ghen ghét vì đã ngăn cản cuộc hôn nhân giữa Bà và Herode. Khi cơ hội tới, Bà đã bảo con gái xin vua Herode cái đầu của Gioan Tẩy Giả đặt trên mâm cho Bà!
KHAI TRIỂN BÀI ĐỌC:
1/ Bài đọc I: Năm Thánh (Jubilee) và các việc phải tuân hành:
1.1/ Thời gian: được cử hành mỗi 50 năm, căn cứ trên những gì Đức Chúa đã phán với ông Moses trên núi Sinai: “Các ngươi phải tính bảy tuần năm, nghĩa là bảy lần bảy năm; thời gian của bảy tuần năm đó là bốn mươi chín năm. Tháng thứ bảy, ngày mồng mười trong tháng, các ngươi sẽ thổi tù và giữa tiếng reo hò; vào Ngày Xá Tội, các ngươi sẽ thổi tù và trong toàn xứ các ngươi.”
1.2/ Mục đích: Năm Thánh này có mục đích để nhắc nhở cho con người hai điều:
(1) Chỉ một mình Thiên Chúa là người sở hữu tất cả tài sản, con người chỉ là những người quản lý: được Thiên Chúa trao ban để sinh lợi mà thôi.
(2) Hễ kính mến Thiên Chúa, cũng phải biết yêu người. Thiên Chúa truyền lệnh: “Không ai trong các ngươi được làm thiệt hại người đồng bào, nhưng các ngươi phải kính sợ Thiên Chúa của các ngươi, vì Ta là Đức Chúa, Thiên Chúa của các ngươi.”
1.3/ Những việc phải thi hành:
(1) Phóng thích tù nhân và giải phóng nô lệ: “Các ngươi sẽ công bố năm thứ năm mươi là năm thánh và sẽ tuyên cáo trong xứ lệnh ân xá cho mọi người sống tại đó. Đối với các ngươi, đó là thời kỳ toàn xá: mỗi người trong các ngươi sẽ trở về phần sở hữu của mình, mỗi người sẽ trở về giòng họ của mình.”
(2) Không được canh tác đất và thu hoạch mùa màng: “Đối với các ngươi, năm thứ năm mươi sẽ là thời kỳ toàn xá: các ngươi không được gieo, không được gặt lúa tự nhiên mọc, không được hái trong vườn nho không cắt tỉa. Vì đó là thời kỳ toàn xá, một năm thánh đối với các ngươi, các ngươi sẽ ăn hoa lợi của đồng ruộng.”
+ Đất cũng cần phải được “nghỉ ngơi” vào năm thứ bảy (Sabbatical year) sau mỗi 6 năm canh tác (Leviticus 25:2-7). Năm này cũng rơi vào trong Năm Thánh. Đây là một lệnh truyền khôn ngoan: con người có cơ hội nghỉ ngơi cho lại sức, và đất có cơ hội để cho nhiều hoa quả hơn năm sau.
+ Để cho người nghèo có cơ hội sống bằng cách ăn những hoa quả do ruộng đồng mang lại trong năm đó.
(3) Trả lại ruộng đất và nhà cửa cho những ai đã cầm: “Năm toàn xá đó, mỗi người trong các ngươi sẽ trở về phần sở hữu của mình. Nếu các ngươi bán cái gì cho người đồng bào hoặc mua cái gì từ tay người đồng bào, thì đừng ai làm thiệt hại người anh em mình.” Vì Thiên Chúa là chủ của các bất động sản, không ai có quyền mua bán của cải đó mãn đời.
(4) Giao kèo khi mua bán: “Ngươi sẽ mua của người đồng bào theo số năm sau năm toàn xá, và nó sẽ bán cho ngươi theo số năm thu hoạch. Còn nhiều năm thì ngươi mua giá cao, còn ít năm thì ngươi mua giá thấp, vì nó bán cho ngươi một số năm thu hoạch.” Lý do, người mua sẽ phải hoàn lại những gì đã mua cho người bán khi Năm Thánh tới.
2/ Phúc Âm: Con người tích trữ hận thù và dùng thủ đoạn để giết nhau.
Thời ấy, tiểu vương Herode nghe danh tiếng Đức Giêsu, thì nói với những kẻ hầu cận rằng: “Đó chính là ông Gioan Tẩy Giả; ông đã từ cõi chết trỗi dậy, nên mới có quyền năng làm phép lạ.”
2.1/ Lý do của thù hận: Có hai lý do chính:
(1) Vì Gioan Tẩy Giả dám nói thật: “Số là vua Herode đã bắt trói ông Gioan và tống ngục vì bà Herodia, vợ ông Philíp, anh của nhà vua. Ông Gioan có nói với vua: “Ngài không được phép lấy bà ấy.” Vua muốn giết ông Gioan, nhưng lại sợ dân chúng, vì họ coi ông là ngôn sứ.” Herode Antipas đã phạm hai tội: (1) tội rẫy người vợ trước của mình là con vua Nabatean Arabs; và (2), tội loạn luân, lấy chị dâu của anh mình là Philip.
(2) Vì sợ ảnh hưởng của Gioan Tẩy Giả trên dân chúng: Sử gia Josephus cho đây là lý do chính để Herode giết Gioan Tẩy Giả (Ant 18, 5, 2). Là tiểu vương, ông không muốn có bất kỳ sự đối nghịch nào. Đây cũng là lý do tại sao Thượng Hội Đồng muốn tiêu diệt Chúa Giêsu.
2.2/ Cái chết của Gioan Tẩy Giả: Cả vua Herode và bà Herodia đều phải chịu trách nhiệm cho cái chết của Gioan Tẩy Giả. Trình thuật kể nguyên do cái chết như sau: “Nhân ngày sinh nhật của vua Herode, con gái bà Herodia đã biểu diễn một điệu vũ trước mặt quan khách, làm cho nhà vua vui thích. Bởi đó, vua thề là hễ cô xin gì, vua cũng ban cho.”
(1) Phản ứng của bà Herodia: Cô con gái không biết nên xin gì; vì thế, cô chạy lại để hỏi mẹ. Nghe lời mẹ xui bảo, cô thưa với vua Herode: “Xin ngài ban cho con, ngay tại chỗ, cái đầu ông Gioan Tẩy Giả đặt trên mâm.”
Một bà mẹ nuôi thù hận, tàn nhẫn, vô luân, và phản giáo dục như bà mẹ này, làm sao Bà có thể giáo dục con nên người? Sóng trước đổ đâu, sóng sau theo đó. Cô con gái sau này cũng sống một cuộc đời loạn luân và tàn nhẫn như mẹ cô vậy.
(2) Phản ứng của vua Herode: “Nhà vua lấy làm buồn, nhưng vì đã trót thề, lại thề trước khách dự tiệc, nên truyền lệnh ban cho cô. Vua sai người vào ngục chặt đầu ông Gioan. Người ta đặt đầu ông trên mâm, mang về trao cho cô, và cô ta đem đến cho mẹ.”
Tất cả mọi sự kiện chứng minh Herode không phải là một anh quân: ly dị vợ, lấy vợ của anh, thề hứa vô lối, giữ lời thề cách không công bằng, và vi phạm đến sự sống của người công chính.
ÁP DỤNG TRONG CUỘC SỐNG:
– Mọi người trong thế gian đều là con chung của một cha trên trời; vì thế, chúng ta đều là anh/chị/em với nhau. Thiên Chúa muốn chúng ta phải yêu thương và chia sẻ cho nhau tất cả những hồng ân và của cải Ngài ban.
– Chúng ta phải loại trừ mọi hình thức ghen ghét, thù hận, bất công, và giết người dưới bất cứ hình thức nào; đồng thời, biết noi gương Thiên Chúa để luôn yêu thương và tha thứ cho mọi người.
– Khi làm chứng cho sự thật và đấu tranh cho công bằng, chúng ta có thể bị cầm tù và bị chém đầu như Gioan Tẩy Giả.
LM. Anthony Đinh Minh Tiên, OP