Thứ Tư Tuần 15 TN, Năm lẻ.
Bài đọc: Exodus 3:1-6,9-12; Matthew 11:25-27.
Từ giữa thế kỷ 18 tới bây giờ, vì sự tiến bộ của khoa học, nên nhiều người chủ trương phải xét lại niềm tin vào Thiên Chúa. Nhiều người cho rằng khoa học càng tiến bộ, niềm tin con người càng giảm sút cho đến độ không còn cần thiết nữa. J. H. Newman đã ngạc nhiên vô cùng khi thấy các bạn ông, đa số là những người khôn ngoan và thông thái từ từ bỏ đạo hết! Con người có biết đâu khoa học cũng chỉ là khám phá ra những định luật Thiên Chúa đã dựng nên và quan phòng. Hơn nữa, còn biết bao nhiêu những kỳ diệu mà trí khôn con người chưa thể hiểu nổi.
Lời Chúa hôm nay gióng lên lời cảnh tỉnh cho con người: Thiên Chúa thích mặc khải Ngài cho những kẻ bé mọn, khiêm nhường. Nói cách khác, kiến thức về Thiên Chúa được tiếp nhận không theo cách thức của con người: nghĩa là không cần phải khôn ngoan thông thái mới học được; nhưng cần có một thái độ khiêm nhường. Niềm tin vào Thiên Chúa của các người nông dân chất phác quê mùa là bằng chứng cho điều này.
Các Bài Đọc hôm nay cho chúng ta thấy những người được Thiên Chúa mặc khải. Trong Bài Đọc I, Thiên Chúa mặc khải Danh Ngài cho Moses và trao cho ông sứ vụ giải phóng dânIsraelra khỏi Ai-cập, mặc dù ông thú nhận là ông chỉ là một người hèn hạ và bất tài. Trong Phúc Âm, Chúa Giêsu ngợi khen Cha Ngài là Chúa Tể trời đất, vì Cha Ngài đã giấu không cho bậc khôn ngoan thông thái biết những điều bí nhiệm, nhưng lại mặc khải cho những người bé mọn.
KHAI TRIỂN BÀI ĐỌC:
1/ Bài đọc I: Thiên Chúa mặc khải cho ông Moses từ bụi cây.
1.1/ Thiên Chúa mặc khải Ngài cho ông Moses: Sách Xuất Hành tường thuật: “Bấy giờ ông Moses đang chăn chiên cho bố vợ là Jethro, tư tế Midian. Ông dẫn đàn chiên qua bên kia sa mạc, đến núi của Thiên Chúa, là núi Horeb. Thiên sứ của Đức Chúa hiện ra với ông trong đám lửa từ giữa bụi cây. Ông Moses nhìn thì thấy bụi cây cháy bừng, nhưng bụi cây không bị thiêu rụi. Ông tự bảo: “Mình phải lại xem cảnh tượng kỳ lạ này mới được: vì sao bụi cây lại không cháy rụi?””
Đức Chúa thấy ông lại xem, thì từ giữa bụi cây Thiên Chúa gọi ông: “Moses! Moses!” Ông thưa: “Dạ, tôi đây!” Người phán: “Chớ lại gần! Cởi dép ở chân ra, vì nơi ngươi đang đứng là đất thánh.” Người lại phán: “Ta là Thiên Chúa của cha ngươi, Thiên Chúa của Abraham, Thiên Chúa của Isaac, Thiên Chúa của Jacob.”
Truyền thống Do-thái tin không ai nhìn thấy Thiên Chúa mà có thể sống sót; đó là lý do “ông Moses che mặt đi, vì sợ nhìn phải Thiên Chúa.”
1.2/ Thiên Chúa trao cho ông Moses sứ vụ giải thoát con cái Israel khỏi Ai-cập: Thiên Chúa trao cho Moses một sứ vụ: “Tiếng rên siết của con cáiIsraelđã thấu tới Ta; Ta cũng đã thấy cảnh áp bức chúng phải chịu vì người Ai-cập. Bây giờ, ngươi hãy đi! Ta sai ngươi đến với Pharao để đưa dân Ta là con cáiIsraelra khỏi Ai-cập.”
Ông Moses thưa với Thiên Chúa: “Con là ai mà dám đến với Pharao và đưa con cáiIsraelra khỏi Ai-cập?” Hai khó khăn mà Moses phải đương đầu với: (1) Làm sao một người chăn chiên không có lấy một binh lính trong tay, có thể đương đầu với quân đội hùng mạnh của vua Ai-cập? (2) Làm sao dân Do-thái tin rằng ông có thể lãnh đạo và đưa họ ra khỏi Ai-cập?
Nhưng việc gì không thể với con người luôn có thể với Thiên Chúa. Người phán với ông: “Ta sẽ ở với ngươi. Và đây là dấu cho ngươi biết là Ta đã sai ngươi: khi ngươi đưa dân ra khỏi Ai-cập, các ngươi sẽ thờ phượng Thiên Chúa trên núi này.”
2/ Phúc Âm: Thiên Chúa thích mặc khải cho những người bé mọn.
2.1/ Thiên Chúa thích mặc khải cho những kẻ bé mọn: Vào lúc ấy, Đức Giêsu cất tiếng nói: “Lạy Cha là Chúa Tể trời đất, con xin ngợi khen Cha, vì Cha đã giấu không cho bậc khôn ngoan thông thái biết những điều này, nhưng lại mặc khải cho những người bé mọn. Vâng, lạy Cha, vì đó là điều đẹp ý Cha.” Có mấy từ chuyên môn chúng ta cần hiểu ở đây:
– Giấu (kru,ptw): có hai trường hợp: (1) Cất giấu đi để đừng ai nhìn thấy; ví dụ: giấu vàng trong ruộng. (2) Giấu kín để đừng ai khám phá ra; ví dụ: giấu tông tích hay những điều bí ẩn của mình. Chúa Giêsu muốn nói về trường hợp thứ hai này.
– Mặc khải (avpokalu,ptw) có nghĩa làm cho những gì đã giấu kín được tỏ lộ ra, mang ra ánh sáng những gì đang ở trong bóng tối, hay làm cho một người hiểu những gì họ chưa biết hay còn mù mờ.
– Kẻ bé mọn (nh,pioj): có thể chỉ một trẻ nhỏ hay những ai chưa tới tuổi thành niên như luật pháp ấn định (ví dụ, 18 tuổi).
(1) Thánh Phaolô so sánh tình trạng không trưởng thành của các tín hữu như trẻ thơ, họ nhìn những vấn đề thiêng liêng dưới con mắt của trẻ thơ. Họ vẫn còn bú sữa, chứ chưa thể lãnh nhận thức ăn dành cho người lớn, những người đã trưởng thành (te,leioj) (1 Corinthians 3:1).
(2) Chúa Giêsu so sánh giữa những người khôn ngoan và thông thái (sofo,j, suneto,j) với kẻ bé mọn (nh,pioj), để nói với khán giả: họ cần có thái độ của trẻ thơ: tin tưởng, khiêm nhường, ham học hỏi, để Ngài chuyển thông cho họ những kiến thức về Thiên Chúa. Một thái độ kiêu hãnh và nghi ngờ sẽ ngăn cản họ nhận ra những gì Ngài muốn mặc khải cho họ. Khi con người lãnh nhận kiến thức về Thiên Chúa, họ phải có thái độ của trẻ: cái gì cũng là mới cả với các em.
2.2/ Kiến thức về Thiên Chúa: “Cha tôi đã giao phó mọi sự cho tôi. Và không ai biết rõ người Con, trừ Chúa Cha; cũng như không ai biết rõ Chúa Cha, trừ người Con và kẻ mà người Con muốn mặc khải cho.”
(1) Chúa Giêsu là người biết về Chúa Cha rõ ràng hơn ai hết: Động từ Hy-lạp dùng ở đây là “evpiginw,skw,” biết như một con người hay sự vật là. Con người hiểu biết về Thiên Chúa với nhiều cấp độ khác nhau; nhưng chỉ có Chúa Giêsu hiểu biết Thiên Chúa trong cấp độ hoàn hảo nhất. Điều này không ngạc nhiên, vì Chúa Giêsu là chính Lời hay tư tưởng của Thiên Chúa. Ngài và Cha Ngài là một.
(2) Con người biết Thiên Chúa qua mặc khải của Chúa Giêsu: Nếu Thiên Chúa không chọn để mặc khải cho con người, con người không bao giờ có thể biết Thiên Chúa. Đức Kitô chính là mặc khải của Thiên Chúa; Ngài đến để mặc khải cho con người biết về Chúa Cha, như Ngài đã tuyên bố với các môn đệ: Ai thấy Thầy là thấy Cha. Hơn nữa, để con người có thể hiểu những mặc khải này, họ cần được Thánh Thần do Chúa Cha sai tới để hướng dẫn và thúc đẩy.
ÁP DỤNG TRONG CUỘC SỐNG:
– Khoa học chân chính giúp tìm ra, chứ không chối bỏ Thiên Chúa. Chúng ta phải cẩn thận trong khi học hỏi và đánh giá trị các phát minh của khoa học.
– Để hiểu biết các điều bí ẩn của Thiên Chúa, chúng ta cần có một thái độ khiêm nhường để nhìn nhận khả năng giới hạn của con người; vì một thái độ kiêu ngạo sẽ ngăn cản chúng ta học hỏi về Thiên Chúa, và Ngài cũng chẳng tỏ mình cho những ai có thái độ như thế.
– Để hiểu biết về Thiên Chúa, chúng ta phải học với Đức Kitô; vì Ngài chính là mặc khải của Thiên Chúa. Không có Đức Kitô, chúng ta sẽ không có kiến thức hoàn hảo về Thiên Chúa.
LM. Anthony Đinh Minh Tiên, OP